W dniu 24 kwietnia 2014 r. odbył się w tomaszowskim Muzeum kolejny wykład mgr Mieczysława Góry poświęcony zbrodni katyńskiej. Wykład nosił tytuł „Sondaż wiertniczy-metoda zwiadu archeologicznego w badaniach tajnych cmentarzy ofiar NKWD w Charkowie i Kijowie – Bykowni/źródło wstępnego rozpoznania stanowiska martyrologicznego/.
Mgr Mieczysław Góra aktualnie pełniący funkcję zastępcy dyrektora Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi szczególnie dużo miejsca poświęcił pracom archeologiczno-ekshumacyjnym przeprowadzonym w podkijowskiej Bykowni. Autor wykładu był zastępcą kierownika polskich badań rządowych w Kijowie-Bykowni, w latach 2001, 2066-2007, 2011-2012.
Tajne sowieckie cmentarzysko ofiar NKWD w Kijowie-Bykowni znajdowało się w sosnowym lesie, tuż przy szosie wylotowej z Kijowa do m. Browary. W 1937 r., z rozkazu Stalina NKWD rozpoczęło masowe rozstrzeliwania w więzieniach Kijowa. Zwłoki pomordowanych przywożono samochodami do bykowniańskiego lasu, i tu potajemnie je grzebano. Ukraińscy i polscy historycy przypuszczają, że w Bykowni mogło być pogrzebanych kilkadziesiąt tysięcy osób. Bykownia prawdopodobnie jest największym miejscem spoczynku ofiar represji z okresu stalinowskiego na terenie byłego Związku Radzieckiego.
Podczas wspólnych polsko – ukraińskich badań archeologiczno – ekshumacyjnych, przeprowadzonych w latach 2001 – 2012 znaleziono w Bykowni ponad dwieście masowych mogił, w tym siedemdziesiąt polskich, w których spoczywa około dwóch tysięcy obywateli II Rzeczpospolitej zamordowanych wiosną 1940 r. Ich nazwiska znajdują się na tzw. Ukraińskiej liście katyńskiej.
Wykład mgr Mieczysława Góry spotkał się z ogromnym zainteresowaniem. Wysłuchało go około stu osób. W większości była to młodzież z tomaszowskich szkół: III Liceum Ogólnokształcącego, Zespołów Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 i 3, Gimnazjum nr 3.
Mgr Andrzej Kędzierski
