Podsumowując kończący się jubileuszowy rok 190. rocznicy nadania praw miejskich dla Tomaszowa Mazowieckiego, oddajemy do rąk Państwa dwa wydawnictwa.
Album „Dawno temu w Tomaszowie” – trzeci z cyklu zapoczątkowanego w 2018 roku – łączy się ściśle z wystawą „Almanach Tomaszowa Mazowieckiego”, którą można było oglądać w naszym Muzeum od 8 września do 7 listopada 2020 r. Zaprezentowano na niej początki miasta i jego środowisko przyrodnicze, fotografie rodziny hrabiów Ostrowskich, rozwój przemysłu, wielokulturowość miasta, fotografie tomaszowian i widokówki przedstawiające Tomaszów w końcu XIX i pierwszej połowy XX wieku, a także tomaszowskie rzemiosło, szkolnictwo, służby mundurowe, harcerstwo oraz udział tomaszowian w walkach narodowowyzwoleńczych. Na album składa się 200 ilustracji. W odróżnieniu od dwóch poprzednich albumów z cyklu „Dawno temu w Tomaszowie”, oprócz fotografii i widokówek znalazły się także dokumenty związane z początkami miasta, XIX-wieczne ryciny przedstawiające jego założycieli oraz rysunki tomaszowskich zabytków, wykonane ponad 70 lat temu przez uczniów z Koła Młodzieży Krajoznawczej.
Drugą publikacją jest książka „Ostrowscy – ich czasy i miasto”. Składa się z dwudziestu jeden rozdziałów przybliżających dzieje rodu Ostrowskich, miasta i epoki romantyzmu. Dotyczą one biografii założyciela osady Kuźnice Tomaszowskie – Tomasza hr. Ostrowskiego (z uwzględnieniem jego zaangażowania w polską politykę XVIII i XIX wieku oraz ciekawostek z życia rodzinnego) oraz jego syna, twórcy przemysłowego Tomaszowa – Antoniego hr. Ostrowskiego, a także dziejów Tomaszowa do roku 1830, miłości Antoniego do Józefy z Morskich oraz ostatnich chwil jego życia na emigracji we Francji, a także udziału przedstawicieli rodu Ostrowskich w powstaniu listopadowym. Siedmioodcinkowy cykl prezentuje potomków Tomasza hr. Ostrowskiego, ich powiązania rodzinne i wkład w polską kulturę i życie publiczne. W książce znalazły się też opracowania na temat dziejów pałacu Ostrowskich, Puszczy Pilickiej, upodobań Antoniego hr. Ostrowskiego do parków i ogrodów krajobrazowych, rezerwatów Małecz i Niebieskie Źródła, a także mody oraz podróży w epoce romantyzmu i wreszcie wielokulturowości Tomaszowa i herbu miasta.
Życzymy interesującej lektury!
dr Daniel Warzocha
adiunkt działu historyczno-numizmatycznego
