Pan Jerzy Sosnowski – twórca działu przyrodniczego tomaszowskiego Muzeum, przez szereg lat (1957 – 1996) inwentaryzował stanowiska kraski na obszarze Puszczy Pilickiej. Obserwował drastyczny spadek jej liczebności. W 1957 roku na terenie Puszczy Pilickiej (jej części mazowieckiej) gniazdowało 114 par. Trzydzieści lat później zaledwie 18, w latach 1991 – 1994 10 par. Od 20 lat nie obserwuje się w ogóle tego ptaka w naszym regionie. Według Monitoringu Ptaków Polski (https://monitoringptakow.gios.gov.pl/kraska.html) w całej Polsce stwierdzono w 2019 roku jedynie jego 13 stanowisk (Równina Kurpiowska, Podkarpacie). Nie do końca znana jest przyczyna tak wielkiego spadku liczebności tego pięknego, nieco egzotycznego z wyglądu ptaka. Wśród przyczyn podaje się wycinanie drzewostanów z dziuplastymi drzewami (w takich drzewach gniazdują kraski), intensyfikację rolnictwa z użyciem środków chemicznych zabijających m.in. duże owady będące podstawowym pokarmem tych ptaków. Uważa się jednak, że główna przyczyna zanikania populacji występuje poza granicami Polski. Jedną z nich mogą być polowania, które urządza się na południowym wybrzeżu Morza Śródziemnego (Liban, Egipt). Ptaki lecące na zimowisko do Afryki wpadają w siatki rozciągane na brzegu morza (polecam artykuły: https://dzikiezycie.pl/archiwum/2014/czerwiec-2014/krwawe-niebo-libanu, https://dzikiezycie.pl/archiwum/2014/czerwiec-2014/nieprzerwana-masakra-wedrowek-ptakow-rozmowa-z-andrea-rutigliano). Pan Jerzy Sosnowski pozyskał okaz prezentowanej kraski (MT/P/44) do zbiorów muzealnych w 1952 roku w nadleśnictwie Glina.
Magdalena Sepkowska
